Każde miejsce zatrudnienia ma swój unikalny regulamin. Niemniej jednak, w każdym z tych miejsc znajduje się wspólny punkt, który zakazuje spożywania napojów alkoholowych w pracy oraz przychodzenia w stanie nietrzeźwym czy z objawami kaca. Każdy pracownik powinien być trzeźwy, wypoczęty i przygotowany do realizacji swoich zadań. Kodeks pracy wyraźnie wskazuje na skutki, które mogą spotkać osobę za spożycie alkoholu. Dodatkowo te zasady odnoszą się także do umów cywilnoprawnych oraz pracy zdalnej.
Wpływ alkoholizmu na jakość pracy
Alkohol jest substancją, która wpływa na cały organizm ludzki, zwłaszcza na jego mózg. Łatwo dostaje się do układu nerwowego, wywołując zmianę w psychice, co może objawiać się wahań nastrojów, zaburzenia świadomości oraz problemami z myśleniem. Ponadto, prowadzi do obniżenia reakcji oraz zmian w zachowaniu. Zmniejsza również ogólną sprawność jednostki oraz efektywność realizowanych zadań zawodowych. Rodzaj oraz intensywność zmian w zachowaniu zależą od ilości spożytego alkoholu oraz jego poziomu w organizmie. Spożywanie alkoholu w miejscu pracy lub wykonywanie obowiązków pod jego wpływem stwarza zagrożenie dla całego zespołu, a także może prowadzić do poważnych konsekwencji.
Alkoholizm a praca – jak zauważyć problem z alkoholem w środowisku zawodowym?
Alkohol to substancja, która ma działanie silnie uzależniające. Jego regularne spożywanie może prowadzić do rozwoju uzależnienia od alkoholu. Na początku może się wydawać, że picie jest pod kontrolą, jednak z czasem przekształca się w picie ryzykowne, co prowadzi do długotrwałych epizodów spożycia alkoholu. Przez kolejne tygodnie i miesiące uzależnienia osoba nie jest w stanie sama przerwać tego ciągu, co skutkuje nawracającą chorobą alkoholową. Jedynym sposobem, by się z tego wydostać, jest terapia uzależnienia oraz długotrwałe leczenie alkoholizmu. Związek między alkoholizmem a pracą jest dla osób uzależnionych jednoznacznie szkodliwy. Substancja ta oddziałuje na każdy aspekt życia chorej osoby.
Zachowanie osoby uzależnionej od alkoholu ulega zmianie, a przemiany w osobowości i wpływ alkoholu na mózg są wyraźne. Reakcje alkoholika są spowolnione, a obniżone zdolności poznawcze utrudniają wykonywanie nawet najprostszych zadań zawodowych, nie wspominając o operowaniu maszynami czy prowadzeniu pojazdów. Dyskusja z alkoholikiem na temat leczenia jest wyjątkowo trudna z uwagi na liczne kłamstwa i pogorszenie stanu psychicznego osób uzależnionych. W okresie picia logiczne argumenty do nich nie docierają, nawet gdy istnieje groźba utraty pracy. Wpływ alkoholu na organizm jest zauważalny we wszystkich aspektach funkcjonowania osoby uzależnionej. Podczas wykonywania obowiązków zawodowych może ona borykać się z trudnościami, takimi jak ukrywanie objawów związanych z odstawieniem alkoholu.
Alkoholizm a zatrudnienie – jakie są regulacje prawne?
Konsumpcja alkoholu w miejscu pracy jest zabroniona przez prawo. Niedopuszczalne jest wniesienie go na teren firmy, jego sprzedaż lub spożycie. Osoba, która jest pod wpływem alkoholu, musi opuścić miejsce pracy. Dodatkowo, przełożony, menedżer lub inna uprawniona osoba mają obowiązek usunięcia nietrzeźwego pracownika od wykonywania jego obowiązków zawodowych. Nowe ustawy dały pracodawcom szansę na przeprowadzanie rutynowych badań trzeźwości swoich pracowników. Stosowanie alkomatów w firmach staje się coraz bardziej powszechne. Obecnie możliwe jest sprawdzenie stanu pracowników, gdy jest to konieczne dla zapewnienia bezpieczeństwa życia i zdrowia pracowników, innych ludzi lub ochrony mienia.
Aby zapobiec pogarszającemu się problemowi – alkoholizm a zatrudnienie – warto skorzystać z pomocy specjalistów już przy pierwszych symptomach uzależnienia od alkoholu. Osoby dotknięte problemem decydują się na stacjonarną detoksykację, po której często wybierają wszywkę alkoholową (Esperal). Podczas jej stosowania mogą bez przeszkód wykonywać swoje obowiązki zawodowe. Ważne jest również uczestnictwo w psychoterapii uzależnień, która uczy, jak odmawiać alkoholu i utrzymać trzeźwość. Alkoholizm a praca – dlaczego osoba uzależniona powinna rozważyć podjęcie terapii odwykowej?
Jak praca, stres i zmęczenie przyczyniają się do spożywania alkoholu?
Alkohol często służy jako sposób na relaks i odpoczynek po wyczerpującym dniu. W miejscu zatrudnienia pracownicy mogą stawać w obliczu stresujących sytuacji z różnych powodów, takich jak złe zarządzanie czasem pracy, nieodpowiedni podział zadań, nadmiar obowiązków lub ich jednostajność, a także problemowe relacje ze współpracownikami lub przełożonymi. Aby pozbyć się stresu i napięcia, pracownicy sięgają po alkohol w celu ułatwienia sobie odprężenia. Może się również pojawić błędne przeświadczenie, że picie alkoholu poprawia efektywność, przywraca siły lub inspiruje.
Konsumpcja alkoholu wśród pracowników może być dużym obciążeniem dla pracodawców i prowadzić do wypadków w pracy, a nawet do tragicznych zdarzeń. Alkohol wpływa na brak koncentracji oraz koordynacji, a także zmiany nastroju i motywacji w pracy.
Uzależnienie od alkoholu wśród pracowników stanowi poważne obciążenie finansowe dla firm. Roczne wydatki wynoszą miliardy złotych z powodu problemów wynikających z nadużywania alkoholu przez pracowników. Do tych kosztów zalicza się:
– absencje,
– kwestie zdrowotne,
– wypadki w miejscu pracy,
– inne straty efektywności.
Nieobecności pracowników związane z alkoholem lub kacem to nie tylko problem pojedynczej firmy, ale również poważny kłopot dla całego kraju. W Polsce w 2018 roku pracownicy spędzili ponad milion (!) dni na zwolnieniach chorobowych z powodu problemów związanych z nadużywaniem alkoholu.
Alkohol w miejscu pracy – skutki prawne
Konsumowanie alkoholu podczas godzin pracy, pojawianie się w pracy w stanie upojenia alkoholowego lub w remisji z kacu, zgodnie z Kodeksem Pracy, jest poważnym naruszeniem zasad obowiązujących na stanowisku i może prowadzić nie tylko do nałożenia kary porządkowej na pracownika, ale również do zwolnienia go z pracy.
Pracodawca ma nie tylko prawo, lecz również powinność, aby nie dopuszczać do pracy osób będących pod wpływem alkoholu lub spożywających go w trakcie pracy. Należy również pamiętać, że pracownik może utracić prawo do pobierania zasiłku lub jednorazowej rekompensaty, jeśli działając pod wpływem alkoholu, przyczynił się do wypadku w miejscu pracy.
Sięganie po alkohol jako sposób radzenia sobie ze stresem związanym z pracą
W kwestii powodów, dla których sięga się po alkohol oraz czynników ryzyka związanych z uzależnieniem, istotną rolę odgrywa niski poziom odporności na stres i frustrację. Interesujące jest zbadanie znaczenia wsparcia społecznego wśród pracowników, którzy doświadczają zawodowego stresu. Klasycznym przykładem mogą być funkcjonariusze policji. Stresujące warunki w pracy połączone z brakiem wsparcia od współpracowników prowadzą do zwiększonej konsumpcji alkoholu.
Czy spożywanie alkoholu może być efektem zaangażowania osobistego w pracę?
Angażowanie się w obowiązki zawodowe często pozytywnie wpływa na samopoczucie pracowników oraz podnosi jakość ich życia. Jednak drugą stroną tej sytuacji są przewlekłe stany frustracji i zmęczenia, które pojawiają się w wyniku wkładania wysiłku, który nie przynosi oczekiwanych rezultatów, co negatywnie wpływa na jakość życia. Badania pokazują, że pracownicy z mniejszym zadowoleniem z pracy osiągają wyższe wyniki w testach oceniających wczesne objawy ryzykownego lub szkodliwego picia, jak również objawy uzależnienia. Co więcej, częściej piją alkohol w ciągu dnia i mają większą tendencję do korzystania z niego w celu złagodzenia negatywnych emocji. Jednocześnie, emocjonalne obciążenie związane z pracą może prowadzić do wypalenia zawodowego. Ten syndrom wiąże się z występowaniem negatywnych skutków, w tym uzależnienia od alkoholu.